Przejdź do głównej treści
Odciski i modzele
Leczenie
Zapobieganie

Skuteczne zapobiegania i leczenie odcisków

Hands on feet

Odciski to zgrubienia lub zrogowaciałe obszary wystające ponad powierzchnię skóry i znajdujące się na stopach, które mogą być wrażliwe na dotyk lub powodować ból przy noszeniu obuwia. Odciski są jedną z najbardziej powszechnych dolegliwości stóp [1]. Są one wynikiem zwiększonej produkcji keratyny — organizm próbuje obronić się w ten sposób przed długotrwałym lub powtarzającym się tarciem lub uciskiem. Właśnie dlatego odciski zwykle pojawiają się w miejscach typowo narażonych na ucisk, a skłonność do ich powstawania jest u niektórych osób większa niż u innych.

Przejdź do:

Zapobieganie i leczenie odcisków

Niektóre czynniki ryzyka powstawania odcisków mają związek z cechami organizmu oraz mogą być genetyczne lub nabyte — na przykład wskutek urazu lub postępującego procesu starzenia. Do tych czynników należą między innymi wady stóp (płaskostopie, nieprawidłowy chód) lub ich deformacje (paluch koślawy, palec młotkowaty), a także obniżona elastyczność skóry (spowodowana np. wiekiem).

Inne czynniki ryzyka są związane z aktywnością. U osób wykonujących zawody, które wymagają dużo chodzenia (np. pielęgniarki, kelnerzy czy stewardessy), ryzyko powstawania odcisków na stopach jest większe.

Jednakże jednym z najważniejszych czynników ryzyka, na które możemy mieć wpływ, jest wybór obuwia. Zbyt często wybieramy buty, kierując się ich wyglądem, bez zwracania wystarczającej uwagi na dobre dopasowanie i komfort noszenia.

foot with blister

Widoczny odcisk na małym palcu u stopy

Zapobieganie odciskom

Leczenie może pomóc w pozbyciu się odcisku w ciągu około 2-4 tygodni, ale zazwyczaj odcisk powraca, jeśli źródło ucisku pozostaje. Dlatego ważne jest, aby znaleźć źródło ucisku i go unikać.

Najczęściej można to osiągnąć, po prostu zmieniając obuwie na wygodniejsze lub stosując wyściółkę (moleskin lub przylepne nakładki dostępne w aptekach) do czasu, aż nowe buty się rozchodzą. W niektórych przypadkach pomocne mogą okazać się wkładki do butów.

Interwencja medyczna jest konieczna jedynie w rzadkich przypadkach.

Oto kilka ogólnych wskazówek, jak najlepiej zapobiegać odciskom, bez konieczności rezygnacji z ulubionych zajęć lub pracy:

Co robić:
  • Dbaj o stopy! Co wieczór myj stopy ciepłą wodą z mydłem i po dokładnym osuszeniu używaj nawilżającego kremu do stóp. Jeżeli masz skłonności do stwardniałej skóry, regularnie usuwaj ją przy pomocy pumeksu lub pilnika do stóp.
  • Dbaj o to, aby paznokcie palców u stóp były zawsze krótko obcięte. Długie paznokcie palców u stóp mogą ocierać o sąsiadujące palce lub sprawiać, że duży palec ociera o materiał obuwia. Paznokcie należy przycinać prosto, tzn. nie na okrągło ani nie pod kątem.
  • Noś wygodne, dobrze dopasowane obuwie. Najczęstszą przyczyną odcisków jest obuwie w niewłaściwym rozmiarze lub kształcie. Najlepsze jest szerokie, wygodne i nieocierające obuwie z niskim obcasem i miękką podeszwą. Jeżeli chcesz mieć pewność co do prawidłowego dopasowania, poproś o pomoc sprzedawcę. W ciągu dnia stopy lekko puchną, dlatego też do sklepu obuwniczego najlepiej wybrać się wieczorem, gdy ten objaw jest najbardziej nasilony. Należy także zwrócić uwagę na szwy, które mogą powodować podrażnienia.
  • Regularnie zmieniaj obuwie, aby uniknąć podrażniania tych samych miejsc ucisku każdego dnia. Jest to szczególnie zalecane u osób narażonych na większe ryzyko powstawania odcisków z powodu ich aktywności zawodowej.
  • Noś wygodne skarpetki, które w razie potrzeby powinny być grube i zapewniać amortyzację.
  • Unikaj nadmiernego pocenia. Jeżeli masz skłonność do wzmożonego wydzielania potu, warto zastosować talk wewnątrz skarpetek.
  • Używaj podkładek pod pięty lub miękkich wkładek. Jeżeli Twoja aktywność zawodowa wymaga długiego stania lub chodzenia, produkty te mogą pomóc zmniejszyć ucisk wywierany na stopy.
  • Oglądaj swoje stopy! Reaguj od razu na pojawiające się podrażnienie lub ból, a w razie konieczności regularnie odwiedzaj specjalistę od dolegliwości stóp.
  • Chroń swoje stopy, gdy musisz rozchodzić nowe buty. Gdy chcesz rozchodzić nowe buty, załóż grube skarpetki lub lekkie, przepuszczające powietrze opatrunki w miejscach, w których często pojawiają się odciski. Jeżeli zamierzasz założyć mocno obcisłe buty lub zaczynasz odczuwać ucisk w określonym miejscu, mogą przydać Ci się plastry na odciski, takie jak nawilżające plastry na odciski Compeed®. Nawilżające plastry na odciski Compeed® zapewniają warstwę ochronną, która zapobiega dalszemu ocieraniu, natomiast technologia hydrokoloidowa w połączeniu z wazeliną służą zapewnieniu ciągłego zabiegu nawilżającego.
  • Zasięgnij porady lekarskiej, jeżeli u podłoża problemu leżą jakiekolwiek dolegliwości ze strony stóp, takie jak deformacje czy nieprawidłowy chód. W takich przypadkach lekarz może zalecić specjalne obuwie lub wkładki korekcyjne.
Czego unikać:
  • W miarę możliwości unikaj noszenia źle dopasowanego obuwia. Staraj się nie nosić butów, które są za ciasne, za luźne, za wysokie lub mają niewłaściwie rozmieszczone szwy. Do obuwia nienadającego się do dłuższego noszenia należy zaliczyć buty na wysokim obcasie, szpilki i buty z wysokim wysklepieniem.
  • Nie noś źle dopasowanych skarpetek. Nie chodź bez skarpetek lub bez obuwia.
  • Staraj się unikać długiego stania.
Hand holding toes

Zbliżenie osoby chwytającej się za stopę

Jak leczyć odciski?

Małe odciski zwykle zanikają samoistnie pod warunkiem unikania powodującego je nacisku. Jeżeli masz odcisk, który powoduje podrażnienie lub ból, istnieje kilka sposobów zmniejszenia nacisku oraz leczenia odcisku. Leczone odciski znikają po około dwóch do czterech tygodni. We wszystkich przypadkach pomocna jest pielęgnacja, mycie, dokładne osuszanie i regularne nawilżanie stóp.

Co ważne, jeżeli skóra jest niewrażliwa z powodu słabego krążenia, cukrzycy lub uszkodzenia nerwów, przed rozpoczęciem leczenia odcisków należy skonsultować się z lekarzem.

  • Ścieranie – Usunięcie przez ścieranie zasadniczo jest konieczne tylko w przypadku dużych i bolesnych odcisków. Ścieranie powinno być wykonane przez lekarza lub specjalistę od dolegliwości stóp. Jeżeli wolisz usunąć odcisk samodzielnie, możesz go spiłować .
  • Piłowanie – Jak usunąć odcisk domowym sposobem? Jeżeli masz odcisk, który powoduje podrażnienie, delikatnie spiłuj go pumeksem, aby zmniejszyć nacisk.

    1. Przed piłowaniem bardzo zalecane jest nawilżenie/zmiękczenie skóry. Najpierw wymocz odcisk w ciepłej wodzie przez około 10 minut, aby zmiękczyć skórę.
    2. Zanurz pumeks w wodzie, a następnie delikatnie usuwaj martwą skórę okrężnymi lub posuwistymi ruchami. 3. Uważaj, aby nie usunąć za dużo skóry, ponieważ może to spowodować krwawienie i zakażenie. Usuwaj jedynie niewielkie ilości skóry i regularnie powtarzaj czynność, aż odcisk zniknie.
  • Zabiegi bez recepty – Te zabiegi polegają zwykle na amortyzacji odcisku. Na przykład Plaster na odciski Compeed® wykorzystuje technologię hydrokoloidową, która zapewnia ulgę w bólu dzięki miękkiej amortyzującej warstwie, chroni odcisk przed dalszym obcieraniem i jednocześnie nawilża obszar otaczający odcisk, pomagając w jego usunięciu.
  • Niektóre z tych dostępnych bez recepty zabiegów są oparte na kwasie salicylowym, który pomaga rozpuścić strukturę keratynową tworzącą martwy naskórek. Zabieg na bazie kwasu salicylowego jest dostępny w różnych stężeniach i ma postać kremu, nakładki lub plastra.

Po zabiegu martwa skóra zrobi się biała i będzie można ją spiłować. Te zabiegi powinny być stosowane ostrożnie, ponieważ kwas salicylowy może podrażnić zdrową skórę otaczającą problematyczny obszar i nie powinien być stosowany na pęknięte odciski.

W przypadku cukrzycy lub słabego krążenia krwi, zabiegów tych należy unikać lub przed rozpoczęciem jakiegokolwiek zabiegu należy skonsultować się z lekarzem.

Leczone odciski znikają po około dwóch do czterech tygodni.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

Mimo że odciski nie są niebezpieczne, mogą powodować podrażnienie, stan zapalny, a nawet owrzodzenia. W przypadku poważnego stanu zapalnego lub dużego nasilenia bólu należy zasięgnąć porady lekarskiej.

W przypadku braku pewności co do tego, czy obserwowana zmiana jest rzeczywiście odciskiem, można zasięgnąć porady lekarskiej.

Powodem często nawracających odcisków mogą być nieprawidłowości dotyczące stóp, takie jak deformacje, nieprawidłowa budowa lub ułożenie kości czy nieprawidłowy chód. Jeżeli niepokoi Cię częstość nawracania i nie wiesz, czy istnieje coś skutecznego na uporczywe odciski, dobrym pomysłem może być wizyta u lekarza lub podiatry w celu wykluczenia bądź stwierdzenia nieprawidłowości mogących być podłożem tych problemów. Wtedy zastosowanie właściwej wyściółki lub wkładek do butów może pomóc zapobiec nawracaniu odcisków — jednak w rzadkich przypadkach może być konieczny zabieg chirurgiczny.

  1. Dunn JE. Prevalence of Foot and Ankle Conditions in a Multiethnic Community Sample of Older Adults. American Journal of Epidemiology 2004 ; 159 : 491–498.

Share

Podoba ci się ten artykuł?

Oceń ten artykuł, jeśli uznasz go za pomocny.