Pęcherze na stopach: wszystko, co musisz wiedzieć

Oto, co musisz wiedzieć o tych powszechnych dolegliwościach skórnych.

Najprościej rzecz ujmując, pęcherz to wypełniona płynem kieszonka pomiędzy górnymi warstwami skóry. Typowymi przyczynami powstawania pęcherzy są otarcia, odmrożenia, oparzenia termiczne lub chemiczne oraz zakażenia. Bańka pęcherza wystaje ponad najbardziej zewnętrzną warstwę skóry, chroniąc i amortyzując warstwy znajdujące się poniżej, dzięki czemu tkanka ma więcej czasu na zagojenie. W zależności od przyczyny powstawania, pęcherze wypełnione są surowicą, osoczem, krwią lub ropą.
Wśród najczęściej występujących rodzajów pęcherzy wyróżnia się pęcherze powstające wskutek tarcia, działania ciepła lub mrozu, a także pęcherze wypełnione krwią.

• Pęcherze powstające wskutek tarcia: Jest to najczęstsza, podstawowa postać pęcherzy. Zazwyczaj powoduje je podrażnienie, do którego dochodzi wskutek ciągłego tarcia lub nacisku. Pęcherze powstałe wskutek tarcia występują zwykle na stopach, na przykład gdy obuwie nie jest właściwie dopasowane i przez dłuższy czas drażni delikatną skórę palców i pięt. Podobnie, w przypadku korzystania bez użycia rękawic z narzędzi takich jak grabie czy łopata. Trzonek narzędzia trący o skórę dłoni może spowodować powstanie pęcherza.
• Pęcherze powstające wskutek działania wysokiej temperatury:
  Czas powstania pęcherza pomaga w jego skategoryzowaniu. Jeżeli pęcherz powstaje natychmiast, jest on spowodowany oparzeniem drugiego stopnia; pęcherz, który powstaje dopiero kilka dni po zdarzeniu, jest wywołany oparzeniem pierwszego stopnia.
• Pęcherze powstające wskutek działania niskiej temperatury:
  Pęcherze tego rodzaju są powodowane przez odmrożenie i tak, jak w przypadku pęcherzy pooparzeniowych, są mechanizmem obronnym, który chroni niżej położone warstwy skóry przed uszkodzeniem przez skrajną temperaturę.
• Inne rodzaje pęcherzy:
  Inne rodzaje pęcherzy mogą powstawać w przebiegu różnych chorób i problemów zdrowotnych. Przykładem są reakcje alergiczne, ospa wietrzna (drobne pęcherzyki), opryszczka (skupiska pęcherzy), liszajec pęcherzowy, egzema, wyprysk potnicowy (liczne, przezroczyste pęcherzyki) itp.

Pęcherze tego rodzaju są urazami mechanicznymi, tj. występują z powodu nadmiernej siły ścinającej działającej pomiędzy powierzchnią skóry a resztą ciała. Warstwą skóry najbardziej narażoną na siły ścinające jest tak zwana warstwa kolczysta naskórka. Gdy ta warstwa oddziela się od niżej położonych tkanek, płyn przypominający osocze wycieka z komórek i zaczyna wypełniać przestrzeń, która tworzy się pomiędzy tymi dwiema warstwami . Płyn ten sprzyja wzrostowi nowych komórek i regeneracji. Nieostrożne obchodzenie się z pęcherzem może spowodować jego pęknięcie i wydostanie się osocza na zewnątrz. Ostatecznie osłona pęcherza zostanie całkowicie zerwana. W ostatnich dwóch etapach jest się bardziej narażonym na zakażenia.

Po 24 godzinach pod powierzchnią tworzą się nowe warstwy skóry. Po 2 dniach widać już nową warstwę, a po 5 dniach wyraźnie widoczna jest nowa, górna warstwa skóry.

W trakcie tego procesu gojenia płyn obecny w pęcherzu jest wchłaniany przez niżej położoną tkankę, a opuchlizna ustępuje.

Te warstwy położone są w pobliżu zakończeń nerwów, dlatego sprawiają większy ból.

Pęcherze można zdiagnozować poprzez proste badanie. Jeżeli w miejscu, które niedawno mogło zostać podrażnione przez nacisk lub tarcie, widoczna jest bańka uniesiona ponad powierzchnię skóry, gąbkowata i ogólnie bolesna w dotyku, najprawdopodobniej jest to pęcherz.

Jak opisano powyżej, w większości przypadków pęcherz zagoi się samoistnie w ciągu kilku dni. Pod pęcherzem utworzy się nowa warstwa skóry, a wierzchnia warstwa (osłona) złuszczy się. Nie należy przebijać/odprowadzać płynu z pęcherza, ponieważ istnieje ryzyko zakażenia i zaburza to optymalny sposób organizmu na wygojenie rany. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o leczeniu pęcherzy powstałych wskutek tarcia, kliknij tutaj.
W niektórych przypadkach może być potrzebna konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu. Aby dowiedzieć się więcej o tym, kiedy należy zapisać się na konsultacje, kliknij tutaj.

W przypadku braku wystarczającej ostrożności i utrzymującego się nacisku lub tarcia w tym samym obszarze, gojenie może opóźnić się nawet o kilka tygodni. Ciągłe tarcie może doprowadzić do zdarcia delikatnej osłony, pęknięcia pęcherza i wycieku płynu, co stwarza ryzyko zakażenia lub powstania głębszej rany. Jeżeli podrażnienie jest łagodne, pęcherz może zagoić się pomimo ciągłego podrażnienia, a ostatecznie utworzy się modzel.

Mimo że pęcherze mogą być bolesne, dokuczliwe i uprzykrzające życie, zasadniczo nie prowadzą one do problemów zdrowotnych. Istnieją jednak sytuacje, w których warto zwrócić się o pomoc do odpowiedniego świadczeniodawcy opieki zdrowotnej, a są to:

• Pęcherz wygląda na zakażony, sączy się z niego ropa lub obszar wokół pęcherza jest zaczerwieniony, obrzęknięty, ciepły lub bardzo bolesny;
• Masz gorączkę;
• Masz kilka pęcherzy, zwłaszcza gdy nie wiadomo, co je powoduje;
• Masz problemy zdrowotne, takie jak problemy z krążeniem lub cukrzyca.

Kluczem jest wyeliminowanie źródła tarcia. Można to osiągnąć na kilka sposobów:
W przypadku pęcherzy na stopach: noś dobrze dopasowane (nie za ciasne i nie za luźne), wygodne obuwie oraz czyste (i suche) skarpetki. Jeżeli buty są źle dopasowane lub zbyt sztywne (na przykład buty na wysokim obcasie), stopy są bardziej narażone na powstawanie pęcherzy. Na wilgotnej skórze pęcherze tworzą się łatwiej, dlatego pomocne mogą okazać się skarpetki odprowadzające wilgoć lub częste zmiany skarpetek. Jeżeli masz skłonność do nadmiernego pocenia się, pomocny może okazać się również talk w pudrze. Jeżeli ćwiczysz lub uprawiasz sport, noś specjalnie zaprojektowane skarpetki sportowe, które pomogą zmniejszyć pocenie się stóp lub tarcie. Ponadto buty do pieszych wędrówek lub spacerów należy odpowiednio rozchodzić przed wyruszeniem w dłuższą trasę.
Stosowanie rozwiązań zapobiegawczych takich jak plastry czy wyściółka w problematycznych miejscach (na podstawie własnego doświadczenia) może pomóc zapobiegać powstawaniu pęcherzy. Można także korzystać z łatek przeciwdziałających tarciu, które umieszcza się wewnątrz butów. Pozostaną one na miejscu przez dłuższy czas, niezależnie od wielokrotnych zmian skarpetek lub wkładek.
W przypadku pęcherzy na rękach: Istnieją grupy osób mniej lub bardziej narażonych na powstawanie pęcherzy na rękach, w zależności od ich ulubionej aktywności. Jeżeli używasz narzędzi lub wykonujesz pracę ręczną, noszenie rękawic powinno zapobiec powstawaniu większości pęcherzy. Tak samo jest w przypadku uprawiania sportów wymagających trzymania w dłoni paletki, rakiety, kija itp. W niektórych innych sportach, na przykład w gimnastyce, podnoszeniu ciężarów lub wioślarstwie, stosowanie opasek na dłonie jest skutecznym sposobem zapobiegania powstawaniu pęcherzy. Ponadto korzystne może okazać się stosowanie talku (ewentualnie w połączeniu z rękawicami) w celu zmniejszenia tarcia. Należy jednak pamiętać, że talk pochłania także wilgoć i jako taki nie jest dobrym rozwiązaniem w przypadku czynności długotrwałych.

Asortyment plastrów na pęcherze COMPEED^® obejmuje szeroką gamę specjalistycznych rozwiązań zapobiegających powstawaniu pęcherzy lub przyspieszających proces gojenia, przeznaczonych do stosowania na pęcherze o różnej wielkości i kształcie. Zawierają one aktywny żel oparty na technologii hydrokoloidowej, który nie tylko zapewnia amortyzację, ale również przynosi natychmiastową ulgę w bólu i tworzy bezpieczne środowisko ochronne, sprzyjające gojeniu się pęcherza. W przeprowadzonym niedawno badaniu klinicznym plastry na pęcherze COMPEED^® okazały się lepsze w zapewnianiu natychmiastowego łagodzenia bólu i dodatkowej amortyzacji niż tradycyjne plastry i spowodowały skrócenie czasu gojenia w porównaniu do zwykłych plastrów. Były one również liderem pod względem zadowolenia użytkowników.
Oprócz plastrów linia produktów na pęcherze COMPEED^® obejmuje również sztyft przeciw pęcherzom, opracowany specjalnie w celu zmniejszenia tarcia we wrażliwych miejscach, który tym samym pomaga zapobiegać powstawaniu pęcherzy.